Ćwiczenia prowadzone przez dr. Tomasza Bigaja
Lista lektur
Lista lektur na ćwiczenia z ontologii w roku akademickim 2006/2007
Wprowadzenie
Hempoliński, M., „Główne koncepcje ontologii” oraz „Podstawowe pojęcia i zagadnienia ontologii”, w: tegoż, Filozofia współczesna. Wprowadzenie do zagadnień i kierunków, PWN, Warszawa 1989, s. 52-83
Istnienie
Bigaj, T. „Paradoksy nieistnienia”, w: tegoż, Kwanty, liczby, abstrakty, Semper, Warszawa 2002, s. 11-27
Quine, W., „O tym, co istnieje”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I, Petit, Warszawa 1996, s. 24-37
Ajdukiewicz, K., „W sprawie pojęcia istnienia”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I, Petit, Warszawa 1996, s. 38-50.
Carnap, R., „Empiryzm, semantyka i ontologia”, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2005
Uniwersalia
Bigaj, T., „Kłopoty z abstraktami”, w: tegoż, Kwanty, liczby, abstrakty, Semper, Warszawa 2002, s. 48-68
Augustynek, Z., „Trzy realizmy”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I, Petit, Warszawa 1996, s. 202-218
Armstrong, D., „Czy naturalista może wierzyć w uniwersalia?”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I, Petit, Warszawa 1996, s. 190-201
Ontologia świata fizycznego
Augustynek, Z., „Zdarzenia, rzeczy, procesy”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I, Petit, Warszawa 1996, s. 248-262
Kotarbiński, T. „O postawie reistycznej, czyli konkretystycznej” i „Fazy rozwojowe konkretyzmu”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. I, Petit, Warszawa 1996, s. 220-236
Augustynek, Z., „Wersje materializmu”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. II, Petit, Warszawa 1996, s. 29-36
Czas
Ajdukiewicz, K., „Czas prawdziwy”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. II, Petit, Warszawa 1996, s. 44-48
Ajdukiewicz, K., „Czas”, w: tegoż, Język i poznanie, t. II, PWN, Warszawa 1985, s. 384-387
Bigaj, T., „Czas, przestrzeń, ruch”, w: tegoż, Kwanty, liczby, abstrakty, Semper, Warszawa 2002, s. 155-177.
Augustynek, Z., „Ewentystyczna koncepcja czasu”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. II, Petit, Warszawa 1996, s. 57-63
Williams, D.C., „Mit upływu czasu”, w: M. Hempoliński (red.), Ontologia. Antologia tekstów filozoficznych, Ossolineum, Wrocław 1994, s. 395-399
McTaggart, J., „Nierealność czasu”, w: M. Hempoliński (red.), Ontologia. Antologia tekstów filozoficznych, Ossolineum, Wrocław 1994, s. 362-368
Smart, J.J., „Uprzestrzennianie czasu”, w: M. Hempoliński (red.), Ontologia. Antologia tekstów filozoficznych, Ossolineum, Wrocław 1994, s. 369-371
Przestrzeń
Carnap, R., „Struktura przestrzeni”, w: tegoż, Wprowadzenie do filozofii nauki, Aletheia, Warszawa 2000, s. 128-177
Zmiana
Ajdukiewicz, K., „Zmiana i sprzeczność”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. II, Petit, Warszawa 1996, s. 66-82
Przyczynowość i determinizm
Hospers, J., „Przyczynowość”, w: tegoż, Wprowadzenie do analizy filozoficznej, Aletheia, Warszawa 2001, s. 239-255
Łukasiewicz, „Analiza i konstrukcja pojęcia przyczyny”, w: J. Jadacki, T. Bigaj, A. Lissowska (red.), Co istnieje? Antologia tekstów ontologicznych z komentarzami, t. II, Petit, Warszawa 1996, s. 98-118
Hospers, J., „Determinizm a wolność”, w: tegoż, Wprowadzenie do analizy filozoficznej, Aletheia, Warszawa 2001, s. 256-277
Bigaj, T., „Przyszłość, determinizm i trójwartościowość”, w: tegoż, Kwanty, liczby, abstrakty, Semper, Warszawa 2002, s. 28-47
Problem psychofizyczny
Hospers, J., „Umysł i ciało”, w: tegoż, Wprowadzenie do analizy filozoficznej, Aletheia, Warszawa 2001, s. 287-328
Bóg
Hospers, J., „Filozofia religii”, w: tegoż, Wprowadzenie do analizy filozoficznej, Aletheia, Warszawa 2001, s. 342-366
Teksty których znajomość jest wymagana na egzaminie
- Quine, W., „O tym, co istnieje”
- Ajdukiewicz, K., „W sprawie pojęcia istnienia”
- Augustynek, Z., „Trzy realizmy”
- Armstrong, D., „Czy naturalista może wierzyć w uniwersalia?”
- Augustynek, Z., „Wersje materializmu”
- Kotarbiński, T. „O postawie reistycznej, czyli konkretystycznej”
- Kotarbiński, T. „Fazy rozwojowe konkretyzmu”
- Ajdukiewicz, K., „Czas prawdziwy”
- Ajdukiewicz, K., „Czas”
- Ajdukiewicz, K., „Zmiana i sprzeczność”
- Łukasiewicz, „Analiza i konstrukcja pojęcia przyczyny”
Przykładowy schemat notatki z zadanej lektury
1. Po pierwszym, pobieżnym czytaniu, skoncentrowanym na wyłowieniu głównych myśli i zapoznaniu się ze stylem autora, wypełnij rubryki:
Tytuł artykułu:
Autor:
Tematyka:
Główna teza (tezy):
2. W następnym czytaniu skoncentruj się na wychwyceniu nowych, ważnych terminów oraz ich definicji (często będą one wyróżnione przez samego autora). Możesz uwzględnić również te terminy, które nie zostały zadowalająco wyjaśnione w tekście, i z których zrozumieniem masz problemy. Pomyśl również o przykładach, ilustrujących wprowadzone pojęcia.
Ważne terminy Definicje Przykłady
(np., „Liczba pierwsza”) (np. „liczba, która (np. 2, 3, 17)
dzieli się tylko przez siebie
i 1”)
3. Zwróć uwagę na sposób uzasadnienia głównej tezy (tez) artykułu. Postaraj się odnaleźć argumenty wspierające przedstawianą tezę oraz przeanalizować ich strukturę (czy składają się one z szeregu rozumowań pośrednich, czy odwołują się do przykładów, na jakich założeniach czy przesłankach się opierają). Podkreśl te elementy, które Twoim zdaniem budzą wątpliwości lub wymagają dodatkowych objaśnień.
Uzasadnienie głównej tezy:
Uzasadnienie tez pomocniczych:
Przyjęte założenia:
4. Dokonaj podsumowania artykułu. W kilku zdaniach przedstaw ponownie główny cel artykułu oraz argumentację autora. Postaraj się zachować bezstronność i powstrzymać się od oceny.
Streszczenie artykułu:
5. Spróbuj poddać ocenie tezy artykułu i ich uzasadnienie. Czy zgadzasz się z autorem? Jakie są mocne i słabe punkty jego argumentacji? Co można by ulepszyć w artykule?
6. Zapisz wszelkie dodatkowe pytania/kwestie, które chciałbyś podnieść podczas dyskusji w związku z przeczytaną lekturą.